Mare Nostrum. Orient-Occident Dialogues  /  Hespèrion XXI · Jordi Savall


Dialogue des musiques chrétiennes, musulmanes et juives autour de la Méditerranée






allmusic.com | discogs.com
.gramophone.co.uk
Alia Vox AVSA 9888

2011
[78:15 – 79:48]












CD 1

1. Una matica de ruda   [7:22]
La Guirnalda de rosas — Romance Sépharade (Espagne XVe s. / Rhodes)
Montserrat Figueras, Lior Elmaleh — chant
P. Hamon, N. Nedyalkov, H. Güngör, D. Psonis, P. Estevan


2. Saltarello   [4:42]
Alfonso X El Sabio. Cantigas de Santa Maria n.77-119 (Espagne)   CSM  77   CSM  119
P. Hamon, N. Nedyalkov, H. Sarikouyoumdjian, D. Psonis, G. Mouradian, M. Grébil
Y. Dalal, D. El Maloumi, E.S.Mounk, P. Estevan, J. Savall


3. Kamti Beivshan Layla   [6:10]
Chant Hébreu (Israël)Improvisation sur le Cantique des Cantiques
Lior Elmaleh — chant
Nedyalko Nedyalkov kaval, Yair Dalal oud, Driss El Maloumi oud


4. Gagauski   [3:46]
Danse turque (Balkans)
Nedyalko Nedyalkov kaval, Dimitri Psonis morisca, Pedro Estevan percussion

5. Berceuse Amazigh   [5:13]
Tradition Berbère (Agadir, Maroc)
Montserrat Figueras — chant & cithare, Driss El Maloumi — chant & oud

6. A la una yo nací   [4:10]
Sépharade (Sarajevo)
P. Hamon, H. Sarikouyoumdjian, N. Nedyalkov, D. El Maloumi, P. Estevan, J. Savall

7. Üsküdar   [6:00]
Chant traditionnel (Turquie)
Gursoy Dinçer — chant
Y. Tokcan, H. Güngor, D. Turkan, M.S. Tokaç, F. Yarkın, D. El Maloumi, D. Psonis, P. Estevan, J. Savall


8. Las Estrellas de los cielos   [7:43]
Sépharade (Alexandrie)improvisation
P. Hamon, H. Sarikouyoumdjian, D. Psonis, G. Mouradian, Y. Dalal, D. El Maloumi, E.S.Mounk, P. Estevan, J. Savall

9. LaMoledet shuvi roni   [4:37]
Asher Mizrahi (1890-1967) (Jérusalem)
Lior Elmaleh — chant
W. Badarne, U. Abu Ali, E.S. Mounk, Y. Dalal, P. Estevan, D. Psonis


10. Taksim & Makam Kurdi Pesrev   [5:23]
Angeli (Grèce ca. 1680)
Y. Tokcan, H. Güngor, D. Turkan, M.S. Tokaç, F. Yarkın, N. Nedyalkov, D. Psonis, P. Estevan, J. Savall vielle

11. Les Trois Principes Alef, Mem, Shin   [6:55]
Texte kabbalistique du livre de la Création Sépharade (Occitanie IXe s./Turquie)
Montserrat Figueras — chant
D. El Maloumi, N. Nedyalkov, J. Savall rebab


12. Taksim — Pesendîde « Saz Semârsi »   [4:10]
Selim III. Istanbul (1800)
Y. Tokcan, H. Güngor, D. Turkan, M.S. Tokaç, F. Yarkın

13. Noumi noumi yaldati   [6:05]
Berceuse Hébraïque (Israël)
M. Figueras, L. Elmaleh — chant
D. Turkan, Y. Tokcan, M.S. Tokaç, F. Yarkın, N. Nedyalkov, H. Sarikouyoumdjian. P. Hamon, D. El Maloumi, G. Mouradian, P. Estevan, J. Savall


14. La Armada Turca   [3:56]
Mélodie Sépharade (Istanbul)
Y. Tokcan, H. Güngor, D. Turkan, M.S. Tokaç, F. Yarkın, N. Nedyalkov, D. Psonis, P. Estevan, J. Savall vielle





CD 2

1. En la Santa Helena (instr.)   [4:27]
Sépharade (Sophie)
Y. Tokcan, H. Güngor, D. Turkan, M.S. Tokaç, F. Yarkın, P. Hamon, N. Nedyalkov, H. Sarikouyoumdjian, G. Mouradian, D. Psonis, D. El Maloumi, P. Estevan, J. Savall vielle

2. Shaar petach Dodi   [3:40]
Salomon Ibn Gabirol. Chant Hébreu (Israël)
Lior Elmaleh — chant
W. Badarne, U. Abu Ali, Y. Dalal, D. Psonis santur, E.S. Mounk, P. Estevan, J. Savall rebab


3. Taksim Kanun (improvisation)   [2:31]
Hakan Güngör (Istanbul)

4. Nana andaluza Duerme mi niña   [8:43]
Traditionnel (Espagne)
Montserrat Figueras — chant & cithare
Xavier Díaz-Latorre guitare, Jordi Savall viole de gambe basse


5. El Rey que tanto madruga   [4:21]
Sépharade (Maroc)
P. Hamon, H. Sarikouyoumdjian, D. Psonis, G. Mouradian, Y. Dalal, D. El Maloumi, E.S. Mounk, P. Estevan, J. Savall

6. Ana Av Rajman   [7:04]
Rabbin David Buzgalo. Chant Hébreu (Maroc)
Lior Elmaleh — chant
W. Badarne, U. Abu Ali, Y. Dalal, E.S. Mounk, P. Estevan


7. Chominciamento di gioia   [3:09]
Istanpitta — Mss. Trecento (Italie ca. 1300)
Pierre Hamon flûte, Pedro Estevan percussion

8. Berceuse Κοιμησου Χαiδεμενο Μου   [3:19]
Chant traditionnel (Grèce)
Montserrat Figueras — chant
Dimitri Psonis santur, Pedro Estevan cloches, Jordi Savall lyra


9. El cant dels Aucells (instr.)   [7:21]
Chant traditionnel (Catalogne)
Pedro Memelsdorff flûte, Andrew Lawrence-King harpe
Sergi Casademunt, Eunice Brandão, Paolo Pandolfo, Lorenz Duftschmid, Jordi Savall viole de gambe

(pièce enregistrée à Cardona par Maria et Michel Bernstein en février 1990)

10. Hon Tahon   [4:04]
Chant Hébreu (Israël)
Lior Elmaleh — chant

11. Taksim & Makam « Rast Murass’a »   [7:30]
Mss. D. Cantemir n. 214 (Istanbul, 1690)
D. Türkan, Y. Tokcan, M.S. Tokaç, F. Yarkın N. Nedyalkov, H. Güngör, D. El Maloumi, D. Psonis, J. Savall vielle

12. Adonenu Elohenu   [10:45]
Sépharade (Tunisie)
Montserrat Figueras — chant & cithare
Pierre Hamon flûte, Haïg Sarikouyoumdjian duduk, Jordi Savall rebab


13. Taksim & Danse Bulgare   [5:59]
Traditionnel (Bulgarie)
N. Nedyalkov kaval, H. Sarikouyoumdjian duduk, D. Psonis morisca, D. El Maloumi oud, P. Estevan, D. Mayoral percussions

14. Mireu el nostre mar   [7:49]
M. Forcano (paroles), F. Savall (musique)improvisation
Ferran Savall — chant & guitare
N. Nedyalkov kaval, H. Güngor kanun, D. El Maloumi oud J. Gaspar contrebasse, P. Estevan percussion










Montserrat Figueras — chant & cithare | Lior Elmaleh — chant


HESPÈRION XXI
Pierre Hamonflûtes | Pedro Memelsdorffflûte (CD2 n.9)
Xavier Díaz-Latorreguitare (CD2 n.4) | Michaël Grébilluth médieval (CD1 n.2, CD2, n.5)
Jordi Savalllira, vielle, rebab & basse de viole
Andrew Lawrence-Kingarpa doppia (CD2 n.9)
Sergi Casademunt, Eunice Brandão, Paolo Pandolfo, Lorenz Duftschmidvioles de gambe (CD2 n.9)
(pièce enregistrée à Cardona par Maria et Michel Bernstein en février 1990)
Pedro Estevanpercussion

ARMÉNIE
Haïg Sarikouyoumdjianney « Beloul » & duduk | Gaguik Mouradiankemençe

TURQUIE
Gürsoy Dinçer — chant (CD1 n.7) | Derya Türkankemençe | Yurdal Tokcanoud
Murat Salim Tokaçtanbur | Hakan Güngörkanun
Fahrettin Yarkınpercussion

BULGARIE
Nedyalko Nedyalkov — kaval

ISRAËL
Yair Dalaloud | Erez Shmuel Mounkpercussion

GRÈCE
Dimitri Psonissantur & morisca

MAROC
Driss El Maloumi — chant (CD1 n.5) & &oud

PALESTINE
Wahab Badarneqanun | Usama Abu Aliflûtes & ney

Avec la collaboration de Ferran Savall — chant & guitare (CD2 n.14) & Jordi Gasparcontrebasse (CD2 n.14)

Jordi Savall
Direction




Conception du Programme
Jordi Savall & Montserrat Figueras

Versions Musicales
J. Savall (CD I: 1, 2, 6, 8, 10, 13 & 14. CD II: 1, 5, 9 & 11)
M. Figueras (CD I: 5 & 11. CD II: 4, 8 & 12)


Enregistrements réalisés à la Chapelle de la Miséricorde (Bordeaux) les 2 et 3 Décembre 2009,
à l’église de Franc-Warêt (Belgique) le 20 Août 2010,
au Monestir de Sant Pere de Rodes les 7 et 8 Septembre 2010,
à la Collégiale de Cardona (Catalogne) le 1er Novembre 2010, le 19 Janvier 2011 et les 15 et 18 de Mai 2011 et
à l’Abbaye de Fontfroide (France) le 14 Juillet 2011 par Manuel Mohino.

Montage et masterisation SACD : Manuel Mohino

Ce projet a été financé avec le soutien de l'Institut Europeu de la Mediterrània.
La Fundació Centre Internacional de Música Antiga reçoit le soutien de la Generalitat de Catalunya,
l'Institut Ramon Llull et le Programme Culture de la Commission Européene.
Cession du texte de Rossend Domènech par El Periódico de Catalunya

Réalisation Éditoriale : Agnès Prunés
Design : Eduardo Néstor Gómez

Au recto : Dionysos traversant la mer. Exekias (actif d'environ 550-510 à JC.). Peinture sur vase grec. © Album / Akg Images.
Fonds de pages track listing : Minature turque, s. XVII. © Album / akg-images / R. u. S. Michaud




REMERCIEMENTS
Nous tenons à exprimer notre reconnaissance la plus sincère à toutes les personnes et institutions
dont le soutien et la généreuse collaboration ont permis à ce projet d’aboutir :

Tahar Ben Jelloun, Amin Maalouf, Pedrag Matvejević,
Amnon Shiloah, Manuel Forcano, Sergi Grau,
Rossend Domènech et El Periódico de Catalunya,
tous les chanteurs et musiciens qui nous ont accompagné en ce projet musical,
Museu d’Història de Catalunya (Col·legiata del Castell de Cardona),
La Direction Régionale des Affaires Culturelles, Aquitaine (Chapelle de la Miséricorde),
Nicolas et Christiane d’Andoque (Abbaye de Fontfroide),
Le Departament de Cultura de la Generalitat de Catalunya et L’Institut Ramon Llull,
L’Institut Europeu de la Mediterrània, Le Programme de Culture de la Commission Européenne,
et à tout l’équipe d’Alia Vox : Agnès Prunés, Eduardo Néstor Gómez, Toni Figueras,
Manuel Mohino et celui de la Fondation Centre International de Música Antiga.


« Mireu el nostre mar
enamorat del cel
que sap dolç com la mel.
Alça amunt les onades,
només el vol besar i abraçar ses nuvolades. »

MIREU EL NOSTRE MAR
Manuel Forcano