Mare Nostrum. Orient-Occident Dialogues / Hespèrion XXI · Jordi Savall
Dialogue des musiques chrétiennes, musulmanes et juives autour de la Méditerranée
allmusic.com |
discogs.com
.gramophone.co.uk
Alia Vox AVSA 9888
2011
[78:15 – 79:48]
CD 1
1. Una matica de ruda [7:22]
La Guirnalda de rosas —
Romance Sépharade (Espagne XVe s. / Rhodes)
Montserrat Figueras, Lior Elmaleh — chant
P. Hamon, N. Nedyalkov, H. Güngör, D. Psonis, P. Estevan
2. Saltarello [4:42]
Alfonso X El Sabio. Cantigas de Santa Maria n.77-119 (Espagne)
CSM 77
CSM 119
P. Hamon, N. Nedyalkov, H. Sarikouyoumdjian, D. Psonis, G. Mouradian, M. Grébil
Y. Dalal, D. El Maloumi, E.S.Mounk, P. Estevan, J. Savall
3. Kamti Beivshan Layla [6:10]
Chant Hébreu (Israël) — Improvisation sur le Cantique des Cantiques
Lior Elmaleh — chant
Nedyalko Nedyalkov kaval, Yair Dalal oud, Driss El Maloumi oud
4. Gagauski [3:46]
Danse turque (Balkans)
Nedyalko Nedyalkov kaval, Dimitri Psonis morisca, Pedro Estevan percussion
5. Berceuse Amazigh [5:13]
Tradition Berbère (Agadir, Maroc)
Montserrat Figueras — chant & cithare, Driss El Maloumi — chant & oud
6. A la una yo nací [4:10]
Sépharade (Sarajevo)
P. Hamon, H. Sarikouyoumdjian, N. Nedyalkov, D. El Maloumi, P. Estevan, J. Savall
7. Üsküdar [6:00]
Chant traditionnel (Turquie)
Gursoy Dinçer — chant
Y. Tokcan, H. Güngor, D. Turkan, M.S. Tokaç, F. Yarkın,
D. El Maloumi, D. Psonis, P. Estevan, J. Savall
8. Las Estrellas de los cielos [7:43]
Sépharade (Alexandrie) — improvisation
P. Hamon, H. Sarikouyoumdjian, D. Psonis, G. Mouradian,
Y. Dalal, D. El Maloumi, E.S.Mounk, P. Estevan, J. Savall
9. LaMoledet shuvi roni [4:37]
Asher Mizrahi (1890-1967) (Jérusalem)
Lior Elmaleh — chant
W. Badarne, U. Abu Ali, E.S. Mounk, Y. Dalal, P. Estevan, D. Psonis
10. Taksim & Makam Kurdi Pesrev [5:23]
Angeli (Grèce ca. 1680)
Y. Tokcan, H. Güngor, D. Turkan, M.S. Tokaç, F. Yarkın,
N. Nedyalkov, D. Psonis, P. Estevan, J. Savall vielle
11. Les Trois Principes Alef, Mem, Shin [6:55]
Texte kabbalistique du livre de la Création
Sépharade (Occitanie IXe s./Turquie)
Montserrat Figueras — chant
D. El Maloumi, N. Nedyalkov, J. Savall rebab
12. Taksim — Pesendîde « Saz Semârsi » [4:10]
Selim III. Istanbul (1800)
Y. Tokcan, H. Güngor, D. Turkan, M.S. Tokaç, F. Yarkın
13. Noumi noumi yaldati [6:05]
Berceuse Hébraïque (Israël)
M. Figueras, L. Elmaleh — chant
D. Turkan, Y. Tokcan, M.S. Tokaç, F. Yarkın, N. Nedyalkov, H. Sarikouyoumdjian. P. Hamon,
D. El Maloumi, G. Mouradian, P. Estevan, J. Savall
14. La Armada Turca [3:56]
Mélodie Sépharade (Istanbul)
Y. Tokcan, H. Güngor, D. Turkan, M.S. Tokaç, F. Yarkın, N. Nedyalkov, D. Psonis, P. Estevan, J. Savall vielle
CD 2
1. En la Santa Helena (instr.) [4:27]
Sépharade (Sophie)
Y. Tokcan, H. Güngor, D. Turkan, M.S. Tokaç, F. Yarkın,
P. Hamon, N. Nedyalkov, H. Sarikouyoumdjian, G. Mouradian,
D. Psonis, D. El Maloumi, P. Estevan, J. Savall vielle
2. Shaar petach Dodi [3:40]
Salomon Ibn Gabirol. Chant Hébreu (Israël)
Lior Elmaleh — chant
W. Badarne, U. Abu Ali, Y. Dalal, D. Psonis santur, E.S. Mounk,
P. Estevan, J. Savall rebab
3. Taksim Kanun (improvisation) [2:31]
Hakan Güngör (Istanbul)
4. Nana andaluza Duerme mi niña [8:43]
Traditionnel (Espagne)
Montserrat Figueras — chant & cithare
Xavier Díaz-Latorre guitare, Jordi Savall viole de gambe basse
5. El Rey que tanto madruga [4:21]
Sépharade (Maroc)
P. Hamon, H. Sarikouyoumdjian, D. Psonis, G. Mouradian,
Y. Dalal, D. El Maloumi, E.S. Mounk, P. Estevan, J. Savall
6. Ana Av Rajman [7:04]
Rabbin David Buzgalo. Chant Hébreu (Maroc)
Lior Elmaleh — chant
W. Badarne, U. Abu Ali, Y. Dalal, E.S. Mounk, P. Estevan
7. Chominciamento di gioia [3:09]
Istanpitta — Mss. Trecento (Italie ca. 1300)
Pierre Hamon flûte, Pedro Estevan percussion
8. Berceuse Κοιμησου
Χαiδεμενο
Μου [3:19]
Chant traditionnel (Grèce)
Montserrat Figueras — chant
Dimitri Psonis santur, Pedro Estevan cloches, Jordi Savall lyra
9. El cant dels Aucells (instr.) [7:21]
Chant traditionnel (Catalogne)
Pedro Memelsdorff flûte, Andrew Lawrence-King harpe
Sergi Casademunt, Eunice Brandão, Paolo Pandolfo, Lorenz Duftschmid, Jordi Savall viole de gambe
(pièce enregistrée à Cardona par Maria et Michel Bernstein en février 1990)
10. Hon Tahon [4:04]
Chant Hébreu (Israël)
Lior Elmaleh — chant
11. Taksim & Makam « Rast Murass’a » [7:30]
Mss. D. Cantemir n. 214 (Istanbul, 1690)
D. Türkan, Y. Tokcan, M.S. Tokaç, F. Yarkın
N. Nedyalkov, H. Güngör, D. El Maloumi, D. Psonis, J. Savall vielle
12. Adonenu Elohenu [10:45]
Sépharade (Tunisie)
Montserrat Figueras — chant & cithare
Pierre Hamon flûte, Haïg Sarikouyoumdjian duduk, Jordi Savall rebab
13. Taksim & Danse Bulgare [5:59]
Traditionnel (Bulgarie)
N. Nedyalkov kaval, H. Sarikouyoumdjian duduk,
D. Psonis morisca, D. El Maloumi oud, P. Estevan, D. Mayoral percussions
14. Mireu el nostre mar [7:49]
M. Forcano (paroles), F. Savall (musique) —
improvisation
Ferran Savall — chant & guitare
N. Nedyalkov kaval, H. Güngor kanun, D. El Maloumi oud
J. Gaspar contrebasse, P. Estevan percussion
Montserrat Figueras — chant & cithare | Lior Elmaleh — chant
HESPÈRION XXI
Pierre Hamon — flûtes | Pedro Memelsdorff — flûte (CD2 n.9)
Xavier Díaz-Latorre — guitare (CD2 n.4) | Michaël Grébil — luth médieval (CD1 n.2, CD2, n.5)
Jordi Savall — lira, vielle, rebab & basse de viole
Andrew
Lawrence-King — arpa doppia (CD2 n.9)
Sergi Casademunt, Eunice Brandão, Paolo Pandolfo, Lorenz Duftschmid — violes de gambe (CD2 n.9)
(pièce enregistrée à Cardona par Maria et Michel Bernstein en février 1990)
Pedro Estevan — percussion
ARMÉNIE
Haïg Sarikouyoumdjian — ney « Beloul » & duduk | Gaguik Mouradian — kemençe
TURQUIE
Gürsoy Dinçer — chant (CD1 n.7) | Derya Türkan — kemençe | Yurdal Tokcan — oud
Murat Salim Tokaç — tanbur | Hakan Güngör — kanun
Fahrettin Yarkın — percussion
BULGARIE
Nedyalko Nedyalkov — kaval
ISRAËL
Yair Dalal — oud | Erez Shmuel Mounk — percussion
GRÈCE
Dimitri Psonis — santur & morisca
MAROC
Driss El Maloumi — chant (CD1 n.5) & &oud
PALESTINE
Wahab Badarne — qanun | Usama Abu Ali — flûtes & ney
Avec la collaboration de Ferran Savall — chant & guitare (CD2 n.14) & Jordi Gaspar — contrebasse (CD2 n.14)
Jordi Savall
Direction
Conception du Programme
Jordi Savall & Montserrat Figueras
Versions Musicales
J. Savall (CD I: 1, 2, 6, 8, 10, 13 & 14. CD II: 1, 5, 9 & 11)
M. Figueras (CD I: 5 & 11. CD II: 4, 8 & 12)
Enregistrements réalisés à la Chapelle de la Miséricorde (Bordeaux) les 2 et 3 Décembre 2009,
à l’église de Franc-Warêt (Belgique) le 20 Août 2010,
au Monestir de Sant Pere de Rodes les 7 et 8 Septembre 2010,
à la Collégiale de Cardona (Catalogne) le 1er Novembre 2010, le 19 Janvier 2011 et les 15 et 18 de Mai 2011
et
à l’Abbaye de Fontfroide (France) le 14 Juillet 2011 par Manuel Mohino.
Montage et masterisation SACD : Manuel Mohino
Ce projet a été financé avec le soutien de l'Institut Europeu de la Mediterrània.
La Fundació Centre Internacional de Música Antiga reçoit le soutien de la Generalitat de Catalunya,
l'Institut Ramon Llull et le
Programme Culture de la Commission Européene.
Cession du texte de Rossend Domènech par El Periódico de Catalunya
Réalisation Éditoriale : Agnès Prunés
Design : Eduardo Néstor Gómez
Au recto : Dionysos traversant la mer. Exekias (actif d'environ
550-510 à JC.). Peinture sur vase grec. © Album / Akg
Images.
Fonds de pages track listing : Minature turque, s. XVII. © Album / akg-images / R. u. S. Michaud
REMERCIEMENTS
Nous tenons à exprimer notre reconnaissance la plus sincère à toutes les personnes et institutions
dont le soutien et la généreuse collaboration ont permis à ce projet d’aboutir :
Tahar Ben Jelloun, Amin Maalouf, Pedrag Matvejević,
Amnon Shiloah, Manuel Forcano, Sergi Grau,
Rossend Domènech et El Periódico de Catalunya,
tous les chanteurs et musiciens qui nous ont accompagné en ce projet musical,
Museu d’Història de Catalunya (Col·legiata del Castell de Cardona),
La Direction Régionale des Affaires Culturelles, Aquitaine (Chapelle de la Miséricorde),
Nicolas et Christiane d’Andoque (Abbaye de Fontfroide),
Le Departament de Cultura de la Generalitat de Catalunya et L’Institut Ramon Llull,
L’Institut Europeu de la Mediterrània,
Le Programme de Culture de la Commission Européenne,
et à tout l’équipe d’Alia Vox : Agnès
Prunés, Eduardo Néstor Gómez, Toni Figueras,
Manuel Mohino et celui de la Fondation Centre International de Música Antiga.
« Mireu el nostre mar
enamorat del cel
que sap dolç com la mel.
Alça amunt les onades,
només el vol besar
i abraçar
ses nuvolades. »
MIREU EL NOSTRE MAR
Manuel Forcano