malenczuk.art.pl
merlin.pl
Warner Music Poland, 505101170592 2
2006
Alfons
X Mądry (El Sabio) (1221-1284), król Kastylii i Leónu od 1252,
najstarszy syn Ferdynanda III Świętego I Beatrycze, córki Filipa
Szwabskiego; kontynuował rekonkwistę południowych ziem Pólwyspu
Iberyjskiego, tłumił bunty swych muzułmańskich poddanych, próbował
przenieść wojnę z muzułmanami do pn. Afryki, jednak bez sukcesów. W 1257
uzyskal wybór na tron niemiecki, chociaż do Niemiec nigdy nie wyruszył,
to aż do 1275 ambicje cesarskie pochłaniały jego uwagę i zasoby
finansowe.
1. Santa Maria Loei (Cantiga 200, pl.-Królewska) [3:33]
muz. i sł. Alfons X, aranż. Consort, tłum. Wanda Laddy
2. Pies [7:35]
muz. Consort, sł. Maciej Maleńczuk
3. Opowieść o statku (Cantiga 112, pl.) [4:20]
muz. i sł. Alfons X, aranż. Wanda Laddy, tłum. Paweł Iwaszkiewicz
4. Improwizacja na temat Cantigi 123, instr. [3:06]
muz. Consort
5. Teresa [5:11]
muz. Consort, sł. Maciej Maleńczuk
6. Santa Maria Strela do dia (Cantiga 100)
muz. i sł. Alfons X, aranż. Consort
7. Trubadur (Cantiga 194, pl.) [4:45]
muz. i sł. Alfons X, aranż. Consort, tłum. Wanda Laddy
8. Adam [12:11]
muz. Consort, sł. Maciej Maleńczuk
9. Improwizacja na temat Cantigi 129, instr. [1:57]
muz. Consort
10. Madre de Deus (Cantiga 422) [8:44]
muz. i sł. Alfons X, aranż. Consort
Materiał na płytę został nagrany w składzie:
Wanda Laddy - śpiew, hrotta, Kashgar-rabab
Paweł "Iweł" Iwaszkiewicz - flety, bombardy
Paweł "Muweł" Muzyka - viola da gamba, fidel, wiolonczela
Jakub Leonard Rutkowski - el. drums
Maciej Maleńczuk - śpiew, el. git, ewi
nagrano w Kościele Św. Idziego w Krakowie
realizacja nagrań - Robert Nastal
oraz w Media Studio Warszawa.
realizacja nagrań - Piotr Chancewicz, Przemek Nowak, Sławek Gładyszweski
Alfons X zapisał się w historii jako wybitny opiekun
nauki i mecenas sztuki który zgromadził wokół siebie kolegium żydowskich
i arabskich uczonych, inspirował ich prace (w niektórych uczestniczył).
Z
jego inicjatywy spisano Historię Hiszpanii (Estoria de Espana, ok.
1260). Uczeni pod jego przewodnictwem zajęli się kodyfikacją prawa
zapisanego w tzw. Las Siete Partidas. Na podstawie tego kodeksu można
wysnuć wniosek, że Alfons odznaczał się wyjatkowym jak na tamte czasy
liberalizmem i tolerancją w odniesieniu do zamieszkujących półwysep
Muzułmanów oraz Żydów. Za jego czasów język kastylijski zaczyna
zastępować wcześniej panującą łacinę. W 1218 roku założyl uniwersytet w
Salamance. Zajmował się także astronomią, prowadził obserwatorium w swej
stolicy, Toledo, stworzył Tablier Alfonsa (Tablas Alfonsies) dotyczące
konstelacji gwIezdnych i ruchów gwiazd. Kazał przetłumaczyć arabski
traktat o kamieniach (Lapidario, 1241) oraz zbiór bajek i przypowieści
wschodnich Calila y Dimma (1251).
Alfons X jest autorem pieśni
religijnych ku czci Matki Boskiej (Cantigas de Santa Marla), zawartych w
4 rękopisach. Cantigas de Santa Maria to najbogatszy, średniowieczny
zbiór pieśni ku czci Najświętszej Marii Panny, który powstał w latach
1270-82. Monarcha traktował Cantigas jako najważniejsze dzieło swojego
życia dlatego zaprosił na swój dwór wielu wybitnych trubadurów, poetów i
twórców minIatur którzy brali udział w przygotowaniu trzech kodeksów T,
E i F. Zbiory te zawieraja 420 jednogłosowych pieśni opisujących cuda,
cnoty i zasługi Najświętszej Dziewicy, a przy okazji są jednym z
najcenniejszych żródel dotyczących XIII-wiecznego instrumentarium.
Pieśni napisane są w języku galego-portugues, dzielą się na narracyjne
cantigas, opowiadające niesamowite historie o cudach Najświętszej Marii
Panny, natomiast co dziesiąta cantiga zwana jest "de loor" - na chwałę
podejmującą kwestie teologiczne i sławiące cnoty, Dziewicy. Alfons X
spisując testament, polecił, aby wszystkie księgi Cantigas de Santa
Maria przechowywano w świątyni, w której spoczywać będzie jego ciało.